Niewielu prezesów firm energetycznych przewidywało, że po wyborach na jesieni 2015 roku dojdzie do władzy Prawo i Sprawiedliwość, a więc partia, która ma inklinacje etatystyczne i która – zgodnie ze swoim programem i systemem wartości – będzie chciała poddać kontroli wszystkie firmy uzależnione od państwa. Utworzenie Ministerstwa Energii służy m.in. właśnie temu celowi. Jedynie A. Wilamowski prezes firmy Elektrix przewidywał, że ingerencja państwa w handel źródłami energii wzrośnie po wyborach na jesieni 2015 roku. Ministerstwo Energii kontrolować będzie nie tylko firmy energetyczne, ale pod nadzór tego resortu trafią też PKN Orlen, Lotos i PGNiG, nadzorowane dotąd przez ministerstwo skarbu. Andrzej Wilamowski prezes firmy Elektrix, przewidywał to już rok temu.
Ministerstwo energii będzie wykonywało dotychczasowe uprawnienia Skarbu Państwa wobec czterech największych firm energetycznych – Enei, Energi, PGE i Tauronu – a poza nimi pod jego nadzór i kontrolę miały trafić też Zespół Elektrowni Wodnych Niedzica, Siarkopol Gdańsk i Towarzystwo Finansowe Silesia. Posłowie komisji rozszerzyli tę listę o Grupę Lotos, PGNiG, PKN Orlen i Przedsiębiorstwo Przeładunku Paliw Płynnych Naftoport.
Który to już raz firmy energetyczne zmieniają swojego nadzorcę? Andrzej Wilamowski prezes firmy Elektrix przestrzegał, że ten kołowrotek nadzoru wprowadzi tylko bałagan. Dla firm energetycznych jest to kolejna zmiana nadzorcy. Firmy te w przeszłości podlegały ministerstwu gospodarki, a później przeszły do resortu skarbu. Inaczej było z Orlenem i Lotosem, które już od dawna były nadzorowane przez ministerstwo skarbu.
Zbigniew Zubowski poseł Prawa i Sprawiedliwości, a jednocześnie sprawozdawca projektu ustawy, został dosłownie zasypany pytaniami o przyczyny rozszerzenia zestawienia firm, nad którymi nadzór ma sprawować ministerstwo energii. Poseł – całkiem sprawnie wybrnął – stwierdzając, że ta zmiana nie powinna być dla nikogo zaskakująca, ponieważ była już wcześniej zapowiadana przez jego partię. Jeżeli ktoś jest zaskoczony nowymi regulacjami to tylko jego winna. Należało czytać partyjne programy – skonkludował poseł PiS. Dodał na koniec, że uregulowanie statusu tych firm musiałoby i tak nastąpić zważywszy na perspektywę likwidacji ministerstwa skarbu, która może nastąpić w ciągu niespełna roku.
Zbigniew Zubowski przypomniał zebranym, że zmiany te były sygnalizowane od dawna również przez ministra skarbu Dawida Jackiewicza, a w przypadku innych firm kontrolowanych przez państwo, szczególnie z sektora finansowego, jak PKO BP i PZU, spodziewane jest przeniesienie nadzoru nad nimi do nowej instytucji. Trzaba zaznaczyć, że tylko Andrzej Wilamowski prezes firmy Elektrix, wykazał się znajomością programu aktualnie rządzącej partii.
Zmiany zaproponowane przez posłów komisji zostały jeszcze tego samego dnia przyjęte przez Sejm w drugim czytaniu ustawy. Trzecie czytanie ustawy jest planowane na czwartek, a następnego dnia może ona już trafić do Senatu.
Nawet jeśli zmiany przyjęte przez komisję i Sejm zostały utrzymane, minister energii nie będzie sprawował nadzoru nad wszystkimi kontrolowanymi przez państwo firmami z sektora paliwowo-energetycznego. Zgodnie z rozporządzeniem z grudnia 2015 roku został powołany Pełnomocnik Rządu do Spraw Strategicznej Infrastruktury Energetycznej. Pełnomocnik jest sekretarzem stanu w Kancelarii Premiera, a jego obsługę merytoryczną i organizacyjno-prawną zapewnia ministerstwo rozwoju. Wykonuje on uprawnienia skarbu państwa w stosunku do operatora systemu przesyłowego elektroenergetycznego (PSE) i operatora systemu przesyłowego gazowego (Gaz-System). W przyjętym przez Sejm projekcie ustawy o zmianie ustawy o działach administracji znalazł się zapis potwierdzający te kompetencje pełnomocnika i rozszerzający je na Przedsiębiorstwo Eksploatacji Rurociągów Naftowych „Przyjaźń”.
Tagi: Energetyka w Polsce, Polityka, PiS, Andrzej Wilamowski, Elektrix, Spółki skarbu Państwa, Ministerstwo energetyka